Nghẹn là một hiện tượng thường xuyên xuất hiện với con người khi ăn hoặc uống. Theo số liệu thống kê, mỗi năm ở Anh, Scotland và xứ Wales có khoảng gần 300 người chết vì nghẹn trong đó có 85% là nghẹn do thức ăn. Các ca tử vong vì nghẹn cũng liên tục xuất hiện ở nhiều nước trên thế giới. Điều này cho thấy nghẹn hết sức nguy hiểm và cần được sơ cứu kịp thời để ngăn ngừa những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. Để giúp các bạn hiểu hơn về vấn đề này, bài viết dưới đây cung cấp thêm các thông tin về nguyên nhân dẫn đến nghẹn cũng như cách chữa nghẹn hiệu quả.
1. Nguyên nhân gây ra nghẹn
Nghẹn là một hiện tượng xuất hiện do rối loạn co bóp của thực quản khi có thức ăn, nước uống chạy từ miệng đến dạ dày. Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến nghẹn. Cụ thể như sau:
Do ăn uống vội vàng: một hiện tượng thường gặp khi bị nghẹn đó là do cá nhân ăn uống vội vàng, khiến nhịp co bóp của thực quản bị đảo lộn, thực phản không phản ứng kịp với lượng thức ăn, nước uống được đưa xuống.
Do đặc điểm của thức ăn: trong một số trường hợp, nghẹn xuất hiện do thức ăn bị khô, cứng, việc nhai, nuốt trở nên khó khăn.
Do phản xạ của cá nhân: đôi khi, cá nhân bị nghẹn do thói quen ăn uống bị thay đổi, không hợp với khẩu vị hàng ngày. Có những người chỉ thích ăn cơm khô, không chan cùng canh, đến khi kết hợp 2 thứ với nhau, việc bị nghẹn xảy đến như một phản xạ của cơ thể.
Do bệnh lý gây ra: các bác sĩ cũng chỉ ra rằng nghẹn có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nào đó xuất hiện ở thực quản. Có đôi khi, sự xuất hiện ở một khối u làm chèn ép quá trình vận chuyển thức ăn ở thực quản, gây nghẹn cho người bệnh. Chỉ khi khối u này được xử lý, hiện tượng nghẹn mới được giải quyết. Cũng có trường hợp nghẹn xuất hiện do thực quản bị bỏng (nhiệt độ thức ăn, nước uống quá cao hoặc do axit). Bên cạnh đó, các bác sĩ còn chỉ ra rằng nghẹn có thể do bệnh bướu cổ, suy tim dày thất, u phế quản, hay u phổi gây ra.
2. Cách chữa nghẹn hiệu quả
Với mỗi nguyên nhân gây nghẹn ở trên lại có một phương pháp tương xứng để chữa nghẹn và ngăn ngừa những nguy cơ xấu có thể xảy ra. Rõ ràng, nếu bị nghẹn do một bệnh lý nào đó gây ra, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được các bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời. Với các nguyên nhân gây nghẹn còn lại, cần nhanh chóng loại bỏ dị vật ra khỏi cỏ họng.Thủ thuật Heimlich manoeuvre được các chuyên gia khuyên dùng khi cá nhân bị nghẹn do dị vật gây ra. Việc thực hiện thủ thuật này như sau:
Cách 1: Cho người bị nghẹn đứng, hoặc ngồi, hơi ngả đầu ra phía trước, người sơ cứu đứng sau nạn nhân, vòng tay ra phía trước, bàn tay phải nắm lại, bàn tay trái cầm lấy nắm tay phải áp sát vào vùng thượng vị, giật mạnh vòng tay về phía cơ hoành từ dưới lên trên. Thực hiện nhiều lần cho đến khi dị vật ra khỏi cơ thể.
Cách 2: Vòng một tay ra phía trước để đỡ nạn nhân, tay còn lại đập mạnh vào lưng (vùng giữa hai xương bả) nhiều lần. Cách này có thể áp dụng cả khi nạn nhân đứng hoặc ngồi.
Cách 3: Cho người bệnh nằm ngửa, đầu nghiêng về một bên. Người sơ cứu áp một tay vào vùng thượng vị, bàn tay kia đặt bắt chéo trên bàn tay dưới rồi đẩy mạnh từ bụng lên phía ngực.
Cách 4: Khi người bệnh nằm sấp, người cứu hộ dùng hai bàn tay ấn mạnh (hoặc nắm tay đấm mạnh) vào vùng liên bả nhiều lần.
Cách 5: Nếu trong trường hợp người bị nghẹn chỉ có một mình, không có ai hỗ trợ, có thể tìm một chiếc ghế có phần tựa lưng mềm, có thể ngả về trước, sau đó đặt bụng vào phần lưng của ghế, 2 tay nắm lấy ghế rồi dùng lực ép để đẩy dị vật ra ngoài. Nếu không tìm được chiếc ghế phù hợp, có thể nắm bàn tay lại sau đó đặt lên vùng bụng phía trên rốn, sử dụng bàn tay còn lại ấn vào rồi đẩy lên trên theo hình chữ J.
Cảm ơn các bạn đã quan tâm đến bài viết này!